Le GIA RAI Community of 54 Ethnic vaega i Vietnam

Hits: 666

    Ma le 350,766 o tagata, o le GIA-RAI ola i totonu Gia Lai Itumalo1, se vaega i le Kon Turn Itumalo2 ma matu O le Itumalo o Dak Lak3. Ole faʻapotopotoga a le GIA RAI o nisi vaega faʻalapotopotoga a le lotoifale: Ia Buan, Mthur, Hdrung, Chor ma Arapi. La latou gagana, latalata i le o E De, Cham, Ra Giai ma Chu Ru, tagata i le Malayo-Polenisia vaega.

    E talitonu le GIA RAI i le iai o Giang (genies) ma faia le tele o sauniga faʻatatau i kenera i aso uma olaga ma le gaosiga. Latou ola ola i slash-ma-bum galueaina. Masani masani araisa o le taumafa masani. E faigofie mea faifaatoaga, e aofia ai kapeta, poto, toso, ma le eliina o fafie. Tuputupu ae atinae. I le taimi muamua, o le GIA RAI sa ia faʻatupuina ele ele ele ele ele ele ele i fale ma isi solofanua. Tamaitai tomai i ato, ma fafine i lalaga ie. O tulimanu, aoina ma fagotaga o loʻo i fafo atu o gaioiga tau tamaoaiga.

    Ole GIA RAI e nonofo i nuʻu (togafiti or ponesi). E i ai fale uumi ma tamai, ae o loʻo fausia uma i pou ma o le faitotoʻa ulufale e faʻasaga i le itu i matu. E iloga le mamalu o le nuʻu ma toeaina e faʻatino le taua o le faʻatinoina o gaioiga faʻatasi. E i ai i nuu taʻitasi ia taulaga ia e taʻua o talatala i le itu i matu.

    Ua faaaoga le matnarchal system. E saoloto fafine e filifili a latou paaga olaga ma filifili a latou ulugaliʻi. Ina ua maeʻa le faʻaipoipoga, e nofo le tane i le aiga o lona toʻalua ma e leai sona tofi mai ona matua. I se isi itu, afafine, pe a uma le faʻaipoipoga, le toe nonofo ma o latou matua ma fiafia i le aia tatau o tofi. E ave e tamaiti le igoa ole aiga ole latou tina. I totonu o le sosaiete, alii faia se sili atu taua matafaioi ae i le aiga, fafine fiafia sili faamuamua. I aso tuai, o se ua maliu na falelauasi i le tuugamau lava e tasi ma ona aiga lona gafa tina. O aso nei, o lenei masani e le lauiloa.

    O le GIA RAI ua leva ona lauiloa i taimi umi pei O Le Dam Dam (Dam Di alu alu e tuli) ma Xinh Nha. O mea faimusika mataina E aofia ai gong, T'rung tung-nung ma Klong-tuʻu. O nei mea fai tu ma aga e fesoʻotaʻi vavalalata ma le olaga feanu a tagata. Pese ma siva na faia i aiga poʻo le nuʻu-fuaʻi faʻafiafiaga ma sauniga talu mai lona tamaititi seʻia oʻo ina matua.

Gia Rai fale komiti - Holylandvietnamstudies.com
GIA RAI Fale ma fale (Punavai: VNA Publishers House)

VAAI ATILI:
Le FAʻAFESEOTAIGA O 54 ETHNIC GROUPS i Vietnam - Vaega 1.
Le BA NA Community o le 54 Ethnic vaega i Vietnam.
O le BO Y Community o le 54 Ethnic groups i Vietnam.
O le BRAU Community of 54 Ethnic groups i Vietnam.
O le BRU-VAN KIEU Community of 54 Ethnic vaega i Vietnam.
O le CHO RO Community o le 54 Ethnic groups i Vietnam.
O le CO HO Community of 54 Ethnic groups i Vietnam.
O le CONG Community o 'au a Etoma e 54 i Vietnam.
O le CHUT Community of 54 Ethnic vaega i Vietnam.
O le CHU RU Community o le 54 Ethnic groups i Vietnam.
O le CHAM Community o le 54 Ethnic groups i Vietnam.
O le DAO Community of 54 Ethnic groups i Vietnam.
Le GIAY Community o le 54 Ethnic group i Vietnam.
◊ Faʻamatalaga Vietnamese (vi-VersiGoo): CONG DONG 54 Dan toc Viet Nam - Phan 1.
◊ Faʻamatalaga Vietnamese (vi-VersiGoo) ma le upega tafailagi-leo (Uepi-Audio):  Nguoi BA NA trong Cong dong 54 Dan toc anh em o Viet Nam.
◊ Faʻamatalaga Vietnamese (vi-VersiGoo) ma le upega tafailagi-leo (Uepi-Audio):  Nguoi BO Y trong Cong dong 54 Ma toc an o Viet Nam.
◊ Faʻamatalaga Vietnamese (vi-VersiGoo) ma le upega tafailagi-leo (Uepi-Audio):  Nguoi BRAU trong Cong dong 54 Dan toc an o Viet Nam.
◊ Faʻamatalaga Vietnamese (vi-VersiGoo) ma le upega tafailagi-leo (Uepi-Audio):  Nguoi BRU-VAN KIEU trong Cong dong 54 Dan toc anh em o Viet Nam.
◊ Faʻamatalaga Vietnamese (vi-VersiGoo) ma le upega tafailagi-leo (Uepi-Audio):  Nguoi CHO RO trong Cong dong 54 Dan toc an o Viet Nam.
◊ Faʻamatalaga Vietnamese (vi-VersiGoo) ma le upega tafailagi-leo (Uepi-Audio):  Nguoi CHAM trong Cong dong 54 Dan toc an o Vietnam.
◊ Faʻamatalaga Vietnamese (vi-VersiGoo) ma le upega tafailagi-leo (Uepi-Audio):  Nguoi CHU RU trong Cong dong 54 Ma toc an o Viet Nam.
◊ Faʻamatalaga Vietnamese (vi-VersiGoo) ma le upega tafailagi-leo (Uepi-Audio):  Nguoi CHUT trong Cong dong 54 Dan toc an o Vietnam.
◊ Faʻamatalaga Vietnamese (vi-VersiGoo) ma le upega tafailagi-leo (Uepi-Audio):  Nguoi CONG trong Cong dong 54 Dan toc an o Viet Nam.
◊ Faʻamatalaga Vietnamese (vi-VersiGoo) ma le upega tafailagi-leo (Uepi-Audio):  Nguoi DAO trong Cong dong 54 Dan toc an o Viet Nam.
◊ Faʻamatalaga Vietnamese (vi-VersiGoo) ma le upega tafailagi-leo (Uepi-Audio):  Nguoi GIAY trong Cong dong 54 Ma toc an o Viet Nam.
◊ Faʻamatalaga Vietnamese (vi-VersiGoo) ma le upega tafailagi-leo (Uepi-Audio):  Nguoi GIA RAI trong Cong dong 54 Ma toc an o Viet Nam.
◊ ma isi

BAN TU THU
07 / 2020

FAAMATALAGA:
1 :… Faʻafouina…

FAAMATALAGA:
'Punavai & Ata:  54 Vaega a Tagata i Vietnam, Thong Tan Publishers, 2008.
◊ O upusii uma ma tusitusiga faʻamau na faʻatulaga e Ban Tu Thu - nai lodiavietnamhoc.com

(Asiasi taimi 2,230, 1 asiasiga i aso nei)