VIETNAM, Tulaga faʻapitoa ma aganuu - Faʻatomuaga

Hits: 735

Saunia e PIERRE HUARD1
MA LE PULEGA ASO SA2
École Française D'Extrême-Orient3, Hanoi.

   AO le olaga nimal ua na o se fetuutuuna'iga tuusa'o ma mautinoa i se siosiomaga e tuua ai mea uma e pei ona i ai. Faatasi ai ma le tagata, o lena "tagata tulaga ese", e le gata ina fetuutuunai i se siosiomaga ae o le fouvale foi e pei o le fatuina o mea faitino ma le mafaufauina o faamoemoega faaleagaga e faʻamoemoe e faʻamautinoa le tumau o vaega o tagata ma puipuia lo latou faʻaumatia mai se natura faʻafefe. O le mea lea, o le aganuʻu ma le aganuʻu e talafeagai e fananau mai.

    Civilization o lo'o fa'atusalia ai mea uma, mea fou ma mea na maua e fa'atulaga ai e tagata lona olaga i fafo. I le aganuu, o ia lava o se auala patino e ola ai se tagata ma teuteu i taimi paganoa, o loʻo fesoʻotaʻi ai le tele o foafoaga tutoʻatasi o mea faʻapitoa faʻale-aganuʻu lea e taumafai ai se faʻalapotopotoga faʻapitoa e faʻaalia ona tuʻinanauga sili ona loto, manaʻoga faaleagaga ma manatu faʻalelagi.

   Eo tagata uma e iai lona fa'ata'ita'iga o tagata, o lona olaga ma le oti, o lona olaga fa'apea fo'i lona tulaga fa'ale-aganu'u. E le mafai ona fuaina le mamalu o le tagata ma le valea i se tulaga maualuga o le soifuaga, o lea, o se tulaga maualuga tele o le aganuu e mafai ona ogatasi ma se tulaga masani faaleaganuu. I lenei tulaga, o loʻo i ai le faʻamaualalo ma le faʻaleagaina o le malamalama ina ia faʻasalalauina i latou i le tele. O se tulaga maualuga o le aganuu e le ioeina le taufaaleaga. E siitia ai tagata i luga aʻe o i latou lava ina ia mafai ai ona latou toʻatele e mafai ona ausia le fiafia o le mafaufau. E mafai ona avea ma substratum se fa'amafanafanaga fa'atauva'a fa'atauva'a fa'atasi ai ma fa'anaunauga fa'asa. O le tulaga lea o Viatename ma tagata matitiva ma le tele o tagata i le itu i matu i tua. E pei o P. GOUROU4 Fai mai, “e ui lava i lona pagatia, e le ola i se tulaga manino, ma e ui lava i se sailiiliga soonafai o se tupe mama e sili ona tauagafau faapea foi ma le taliaina ma le lotomaualalo o se galuega e le totogia, ae na ia maua ai se tagata atamai ma talafeagai, ua misia e le toatele. e mamao atu atunu'u atina'e, fa'apea fo'i ma tu ma aga a Saina musumusuga e fa'atusaina i tu ma aga masani uma.

    The Vietnamese Aganuu ma Aganuu o lea e fausia ai le atulaulau masani lea o le Vietnamese o lo'o i le lime e tasi, foafoa ma meaola. O le pipii ia i latou, fai mai o le aganuu ma le aganuu latou te faʻaofiina i latou lava i le umi o le talafaasolopito ma avea ai, mo tagatanuu faapea foi ma tagata ese, o le "lalolagi masani i tagata uma” na taʻua e ARISTOTLE5, o le fa'avaa ua tu'uina atu i gaioiga eseese e fa'atino i totonu Viatename i totonu e tatau ai i tagata uma ona faʻailoa o ia lava Afai e le atoatoa lenei faʻamatalaga, o loʻo i ai se manaʻoga o le paleni i le va o le tagata ma lenei "lalolagi masani” ma e leʻi mafai ona ʻalofia le pogai o feteenaʻiga.

   Vulgarizing mea moni taua o Vietnamese Civilization ma Aganuu lea ua faamalosia ai le su'esu'ega i tagata uma Falaniko – Vietnamese aoga o le tikeri muamua ma le lua o lona uiga o le fesoasoani ia malamalama i se vaega o lena "lalolagi“. Ua mae'a ona fa'atinoina lea tulaga ma o lo'o matou nofo aitalafu ia Mr. NGUYEN VAN HUYEN6 o se tasi o galuega sili ona lelei. E leai lava sona manatu e toe amata lana galuega. A'o fa'atali mo le tusitusiga a Sikola Vietnamese a Vietnamese Encyclopedia, galuega ua sili atu ma sili atu ona taua, o lo matou faʻamoemoe o le naʻo le tuʻuina atu o se meafaigaluega galue i tagata fiailoa uma e fia iloa pe faʻafefea masani. Viatename sa ola i aso ua mavae.

   Wua ou fa'apipi'iina se taua tele io iconography. O galuega tetele a HENRI J. OGER7 (1908) ma JG BESSON8 (1938) e itiiti lava se fesoasoani ia i matou. Ua matou tusia se aofa'iga tele oa matou fa'ata'ita'iga e ese mai i galuega mulimuli ane a le auega GEORGES DUMOUTIER.9 (1850-1904), pe mai le chreslomalhy a ED. NORDEMANN10 (1914), ma mai a Kosi gagana Vietnamese o TISSOT11. O latou fa'atusa, fa'atasi ai ma uiga fa'ata'atia lelei, e fa'aalia e masani lava uiga Vietnamese.

   Oo lau galuega o loʻo faʻavaivaia i le amataga o le 20th seneturi, i se taimi e pei o mea uma Aganu'u Fa'asa'e, o le Vietnamese malo sa lofia e le Sisifo. I lena vaitaimi, Vietnamese tamaoaiga na tumau pea i le rurat ma, talu ai ua mavae atu le tasi i le lua afe tausaga Neolithic, tulaga i lea hall i le tapuni tapuni i lena o A'o le'i pisinisi. O le faasolosolo suia o le uta mo le loli ma oloa mai fafo mo oloa i le lotoifale, faʻaaogaina e le au gaosi oloa, ua matua osofaia, i Viatename faʻapea foʻi i totonu Europe, o le mautu o fa'apotopotoga i nu'u i tua na toetoe lava a ola na'o i latou lava ma se sitaili ola ma metotia na sau mai le loloto o mua'i talafaasolopito (VARRAGNAC13).

   UE tusa ai ma le toe fa'afo'isia mai o latou foliga vaaia i fafo, o ipu taua o tu ma aga fa'aleaganu'u na toe fa'afo'i i tua ma se fa'alavelave matuia. Le matagofie o se tau o le faalagolago faalelalolagi, o loo faaalia i se “tama ma tina'' pulega, hud ua faalavelaveina, le Vietnamese "mafaufau” ua pagatia i se faate'ia tele lea na avea ai le fouvalega ma le taua i totonu o le atunuu ma se vaega tele. Tatou te le tau faafeagai i tatou lava iinei ma lenei le fiafia. E tatau lava ona tatou fesili ifo ia i tatou lava pe, e ala i le fesoasoani mai o nei aafiaga faigata, o le a Aganuu a Vietnam e mafai, e pei lava ona faia e tagata i sisifo talu mai se lime umi, e faʻamatalaina ia lava ma le mea moni.

   DO e iloa ai o se tasi o galuega a le tagata soifua o le palasitika, o le fatuina e le mafaagaloina o tulaga taua faaleaganuu e ala i se fetuunaiga i tulaga i tulaga uma: faasaienisi, lagona, matagofie, lotu ma tekinolosi?

   Ie masalo, ona e tele Vietnamese ua maua e le au atamamai le lava o faitioga faʻapitoa e faʻaoga tonu ai a latou tu ma aga, liliu i latou i se mataupu suʻesuʻe ma faʻatoʻilaloina ai lo latou tutoʻatasi e tusa ai ma tu ma aga.

     To le fa'aaogaina o metotia fa'asaienisi e le'o fa'aalia ai lava le fa'aumatiaina atoatoa o le tapua'iga ma le paia, o lea fa'ate'aina ua fa'amaonia le mata'utia. E le faia e le mafuaaga ona lava autu. Ou te mauaina i latou mai Myth, o se faiga o le malamalama faʻaalia, e tutusa ma le malamalama faʻapitoa lea e faʻamaeʻaina. aso nei Vietnamese e tatau i tagata maualuluga ona fa'amautu elemene uma o la latou lava aganu'u, "e le mo le tete'e atu i tu ma aga a papalagi, ae mo le taliaina moni ma le fa'aaogaina, fa'aaoga e fai ma a latou tausiga nai lo le avea ma avega mamafa, ma pulea lena aganuu ae le ola i lona tuaoi. pei o tagata su'esu'e tusitusiga ma tagata 'ai tusi (RABINDRANATH TAGORE14). O ia tagata maualuluga e tatau foi ona malamalama i le taua o le faasaienisi ma tekinolosi i le tulaga o alii i aso nei.

   Oi lenei vaaiga, Vietnamese faalelalolagi o agavaa latou te maua i latou lava, i le taimi nei, i lalo o tulaga sili ona lelei e tuuina atu i mea ua lafoai e lo latou malo le taua e tatau ona latou maua. Ae e le faaituau le faiga o masini ma le aganuu. E mafai, e tusa ai ma le auala o loo faaaogaina ai, e faasaolotoina ai le mafaufau mai ona noataga ma le ola faaletino faapea foi ma le faale-tagata.

   Tna te popole pea, e faapea Aganuu a Vietnam o loʻo faʻaalia i le tele o seneturi, e le o le faʻaogaina o soʻo se elemene mai fafo (Hindu, Saina, Cham poʻo Sisifo) e aunoa ma le taumafai e tuʻuina atu i ai lona uiga faʻapitoa, e aofia ai se tusi saisai e lava lona felagolagomaʻi e tetee atu ai i faatosinaga mai fafo ma faʻaauau pea ona faʻaalia le sootaga patino na ia faʻavaeina i le va o le Tolu malosi o le Natura (Tam tai): Lagi, Lalolagi ma Tagata.

TUSI PAIA :
+ H. OGER. Fa'atomuaga lautele i le su'esu'ega o le metotia a tagata fa'aigoa, tala i le olaga faaletino, faatufugaga ma alamanuia a tagata o Annam, Paris, Geuthner, 1908.

+ ED. NORDEMANN. Anamese chrestomathy, Hanoi 1914.
+ JULES G. BESSON. Tusia ata o Indochina (Tonquin, Annam, Cochinchina), Paris Geuthner, 1938.

+ H. TISSOT. Kosi Sili o Anamese, Hanoi 1910.
+ NGUYEN VAN HUYEN. Malo o Annamese, Hanoi 1943.
+ A. VARAGNAC. Fa'aleaganu'u ma ituaiga olaga, Pale, 1948.

FAAMATALAGA :
'Puna: Faʻaaliga du Viet Nam, PIERRE HUARD & MAURICE DURAND, Toe Faʻaleleia Tusi lona 3 1998, Imprimerie Nationale Pale, École Française DʻExtrême-Orient, Hanoi - Faʻaliliu e VU THIEN KIM - NGUYEN PHAN ST Minh Nhat's Archives.
◊ Ulutala ulutala, faʻaalia ata sepia ma upusii uma ua uma ona seti e Ban Tu Thu - nai lodiavietnamhoc.com

VAAI ATILI :
Connaisance du Viet Nam – Original version – fr.VersiGoo
Connaisance du Viet Nam – Vietnamese version – vi.VersiGoo
Connaisance du Viet Nam – All VersiGoo (Iapani, Rusia, Rumanian, Sipaniolo, Korea, …

(Asiasi taimi 2,412, 1 asiasiga i aso nei)