O se taumafaiga e suʻesuʻe LE TALAFAASOLOPITO A LE AGANUʻU O LE VAEGA MUAMUA MARTIAL ARTS - Fuaiupu 3

Hits: 413

HUNG NGUYEN MANH

… Faaauau…

       I le fitu taimi, o le a le mea na latou faia io latou taimi paganoa? Pe latou te lolomiina soʻo se tusi i amioga tau feusuaʻiga?

       O feusuaiga na suʻesuʻeina e tagata soifua maloloina i le lalolagi. Sa i ai tusi e pei Kama Sutra (Initia ), Feusuaiga ma Zen, Tao Ma faalilolilo aʻoaʻoga, Mealilo taua o Ngoc Phong (ōmea). Aemaise lava, The I Le Tusi sa natia i totonu o se faleoloa mai le afe tausaga mai Saina talu mai le Thai Co aso (2,550 BC), o le Tausaga Auro o tagata, e sili atu le taua-tele nai lo aso nei. O se tasi o tupu e toatolu i lena taimi (Phuc Hy, Than Nong, Hoang De) gauai atu i lenei lomiga. Phuc Hy maua Bát quái (O ata e valu) ma aʻoaʻo tagata e uiga i faaipoipoga.

       Sa manuia tele mo lo matou malo, o tupu o ituaiga eseese o malo na le mafaufau e uiga i le lolomiina o tulaga tau feusuaiga e avea ma tusi mataga mo a latou lava fiafiaga. E ui lava sa i ai ni tupu sauā, e leʻi tusia i totonu o soʻo se tusi, sei vagana ai le mataupu Le Long Dinh (986 - 1009), le tupu mulimuli o Tien Le pulega. Na tusia o ia i tusi o talafaasolopito e pei o se tuinanau, ita, ma le sauā. O le mafuaaga lena na ia maua ai se igoa faalumaina: Le Ngoa Trieu (Le Tupu Le, o le na pepelo i taimi uma i se moega tautupu aʻo ia faia le faamasinoga).
I tafatafa o taimi filemu (fitu taimi), tusa lava poʻo le Ph.D. o le faʻasalalauga a le tagata suʻesuʻe Iapani o loʻo faʻamatalaina i auiliiliga le feeseeseaiga o malosiaga lea na mafua ai taua i totonu, ae i talafaamaumau o talafaasolopito, e mafai foi ona tatou maua nisi tulaga e pei o Mac Dang Luga, Tran Thu Fai, po o Ho Quy Ly.

     O se tulaga masani lava pe a oo i le Hau Le faigamalo amataina, na tulai loa se feeseeseaiga i le taimi lava lena3. O vaega na amata ona vavaeeseina i le va o tagata o le nuu, o aiga o tupu, tagata e eseese tagata o le nuu, ma isi mea faapena. E faapitoa lava, ei ai feteenaiga i le va o alii e agavaa e tauva mo le nofoalii (i le va o Le Tu Te, le ulumatua, ma Le Nguyen Long, o le ulumatua lona lua) ma le taufaaleaga i le va oi latou (Le Tu Te sa tuuaia e vale).

* * *

        I le taimi nei ma le talafaasolopito, mai le afa lona lua o le 19 seneturi seia oo i le taimi nei, ua suia e le Vietnamese le vaaiga i faiga faʻavae faʻapisinisi talu mai le puleʻaga colonial i totonu o le atunuʻu. E ui o le tulaga na fesuisuiai, o mataupu faavae autu o le malo o loo aoaoina pea i aiga taitasi mai taulaga i nuu i tua. O tusitala tusitusi na faʻapipiʻiina ni manatu fou, tusiga fou, tagata fou i Sisifo. O le metotia faʻaaogaina o Aristotle na suia ai se vaega tele o auala masani o mafaufauga o Confucius, o sasaʻe. O tagata popoto o martial arts poʻo le militeli na faʻaauupegaina auupega fou, auala fou o taua, manatu fou, ma isi.

       I le faitau afe o tausaga ua mavae, o Vietnam o se taua tele i fili Mongolian ma Saina i auupega faigofie. I le taimi mulimuli ane, e lua ni faiga fou o mafaufauga na liliu ai Vietnam i se taua o auupega faaonaponei faatasi ai ma nofoaga o meaola masani e faaaoga ai iniseti e tau ai: O Bumblebees na faaaoga e osofaia ai le au o loo ulufale atu i le nuu, po o pusa na faaaoga e iloa ai militeri i vaega o taua ('ua leva ona fia' aʻai i le fiaʻai, 'ona latou pauu ai lea i lalo i le vao e iloa ai le manogi o tagata e ala i le gaioiga a le' au.). O togafitiga a le Vietnamese militeri na faʻaaogaina i se taua taua ma le taua o taua. O le toto o Vietnamese tagata ma loimata na maligi, faʻamoemoe mo lemokalasi, tutoatasi, saoloto, ma le fiafia. O le mafaufau masani lea o tagata uma i le vaitaimi o Taua malulu ma le auala e mafaufau ai i 'āiga taʻitasi, nuʻu taʻitasi, taʻitasi aiga, taʻitasi tagata. O le tuaa o tuaa na faʻamanatu ai i le tatou atunuʻu ia fealofani. Talu mai lena taimi, tusitusiga ma martial arts tagata atamamai sa i le sili lotogatasi talu mai le talafaasolopito. O le 8 filemu taimi lea na miti i ai le tatou atunuʻu? '

FAAMATALAGA:
1: LÉON VANDERMEERSCH, Le nouveau monde sinisé, Paris: Seuil, 1985
2: Fitu Militeli Classics aofia ai fitu martial arts tusitusiga mai le Chu, Han, Duong dynasties pei o mulimuli mai:
* Malo o Chu: 5
1. O le taua o le taua na faia e Sun Tzu
2. Wuzi - Faʻailoga a Wu Qi
3. O metotia a Sima e Sima Rangju
4. Wei Liaozi na saunia e Wei Liao
5. E ono aoaoga faalilolilo a Jiang Ziya
* Han Dynasty: 1: Tolu fuafuaga a Huang Shigong
* Duong Dynasty: 1: Fesili ma tali a le toʻasefululua o Tang Taizong ma Li Weigong e le Emperror Taizong ma Li Jing
3: Le Loi o se emepera na ia faatoʻilaloina le 'au a Minh, faʻaiʻuina le 20 tausaga o le pulega a Saina, faʻatulagaina le Le Le Dynasty, o le umi pulega i le talafaʻasolopito o Vietnam.

'Faʻamatalaga a faʻamaumauga: yan.vn, myahola.vn

VAAI ATILI:
O se taumafaiga e suʻesuʻe LE TALAFAASOLOPITO A LE AGANUʻU O LE VAEGA MUAMUA MARTIAL ARTS - Fuaiupu 1.

O se taumafaiga e suʻesuʻe LE TALAFAASOLOPITO A LE AGANUʻU O LE VAEGA MUAMUA MARTIAL ARTS - Fuaiupu 2.

BAN TU THU
11 / 2019

(Asiasi taimi 2,608, 1 asiasiga i aso nei)