O LE KOMUNI o 54 ETHNIC GROUPS i VIETNAM - Vaega 2

Hits: 549

… Faʻaauau mo le Vaega 1:

PHAM DUC THANH, Dr. Assoc. Polofesa1

Sone Fa'aleaganu'u Matagofie

    E fa ituaiga e masani ona nonofo i fanua laugatasi, e aofia ai Kinh, Hoa, Cham ma khmer. E nonofo i latou i fa'ato'aga araisa susu, fagotaga ma galuega taulima.

   O lo'o totoe vaega fa'atagata laiti e nonofo i vaega maugā i le Matusisifo Matusasa'e Tutotonu Viatename ma Ogatotonu o Nofoaga maualuluga.

   le Northwest e aofia ai itumalo e fa: Hoa Binh14, Atalii La15, Lai Chau16 ma Dien Well17 lea o lo'o umia e le tele o tagata le to'atele o tagata (% 72-85). Latou te maua le 79.2% o le aofaʻi o le faitau aofaʻi o le itulagi ma le 16.8% o le aofaʻi o le faitau aofaʻi o tagata laʻititi i totonu o le atunuʻu.

   I lenei itulagi, o le Tai o le to'atele - e tusa ma le 32.3% o le faitau aofa'i o le itulagi ma le 54% o le faitau aofa'i o tagata. Tai in Viatename, i Son La15 setate, o le vaega e fa'atatau i le 55% o le faitau aofa'i.

   le Muong mo le 24% o le faitau aofaʻi o le itulagi ma le 48.5% o le Muong nuu i totonu o le atunuu. I totonu Hoa Binh14 setate, o le Muong o le vaega to'atele, e silia ma le 63% o le faitau aofa'i.

   O isi fa'alapotopotoga fa'ale-aganu'u o lo'o nofoia le itulagi e aofia ai Hmong (13% o le faitau aofa'i o le itulagi ma 36.7% o le nu'u H'mong) ma Dao (3.1% ma le 11.1% i le faasologa).

   le North-North e aofia ai itumalo e 11. O ituaiga fa'ale-aganu'u e aofia ai le 41.3% o le faitau aofa'i o le itulagi ma le 34.6% o le aofa'i o le faitau aofa'i o fa'alapotopotoga i totonu. Viatename.

   O itumalo e sili ona maualuga le faitau aofa'i o tagata fa'ale-tagata Cao Bang16, Ha Giang17, Bac Can18, Lang Son19, Lao Cai20 (67% -95%). Yen Bai21 ma Tuyen Quang22 o lo'o iai se faitau aofa'i e sili atu ma le afa e sau mai tagata fa'ale-nu'u. Thai Nguyen23, Phu Tho24, Bac Giang25 ma Quang Ninh26 e iai le aofa'i o fa'alapotopotoga fa'ale-tagata, e amata mai i le 11% i le 25%,

   le Northwest o le fale o le Tai ao le North-North o le fa'atonuga o le Tay ma Meao. O iinei, o le Tay e tusa ma le 15% o le faitau aofa'i o le atunu'u ma lata ane 90% o le aofa'i Tay faitau aofa'i. O fuainumera nei mo le Meao e 8% ma le 85% faaaloalo, ma le Hmong 5% ma le 57%. O le Tay ma Meao o ituaiga ia o lo'o nonofo i nofoaga maualalalo lata ane i punavai. E iai lo latou poto masani i fa'ato'aga ma isi matata.

   O le itu i matu o Vietnamese Tutotonu e aofia ai itumalo e ono mai Thanh Hoa27 i Thua Thien-Hue28. O tagata la'ititi o lo'o nonofo i le itulagi o le tele lava o le Hmong, Thai, Kho mu, ma Muong. E tusa ma le 10.6% o le faitau aofaʻi o tagata i le lotoifale ma le 10% o le faitau aofaʻi o tagata faʻa-tagata laiti i totonu. Viatename.

E ui ina na'o le 14-16% o le faitau aofa'i o tagata Thanh Hoa27 ma Nghe An28, o le tele o itumalo o nei itumalo e lua ua lilofia i mauga maualuluga.

   le Tai ola i totonu Thanh Hoa27 ma Nghe An28 e tusa ma le 37% o le aofaʻi Tai faitau aofa'i. O le Muong in Thanh Hoa27 e tusa ma le 30% o le aofa'i atoa o le vaega. O le Tala, o se vaega toʻaitiiti e tusa ma le 70,000 tagata, e masani ona nonofo i totonu Thanh Hoa27 ma Nghe An28 (95%). Ole tele ole silia ile 55,000 Bru-Van Kieu e nonofo tagata i itumalo e lua o Quang Ninh29 ma Quang Tri30.

   O le itu i saute o Vietnamese Tutotonu fa'atasi ai ma itumalo e ono o lo'o nofoia e tagata la'ititi Ho Re, Bru-Van Kieu, Co Tu, Ta Oi, Gie Trieng, Raglai, ma Cham. O nei vaega e aofia ai le 5.5% o le faitau aofa'i o le atunu'u ae i lalo ifo o le 3% o le aofa'i o le faitau aofa'i o fa'alapotopotoga laiti i totonu o le atunu'u. Latou te taulai atu i nisi vaega patino.

   E tusa o le 98% o le Ho Re vaega, 33-36% o le Rakila, 15-16% o le Cham nofo i lenei itulagi.

   le Ogatotonu o Nofoaga maualuluga e aofia ai itumalo: Dak Lak31, Dak Nong32, Gia Lai33, Kon Tum34 ma Lam Dong35. O le nofoaga lea o le silia ma le 40 ituaiga o tagata laiti, e aofia ai le 12 vaega o tagata (Gia Rai, E De, Ba Na, Xo Dang, Mnong, Gie Trieng, Ma, Chu Ru, Raglai, Co Ho, Brau, ma Ro Mam). I le sefulu tausaga talu ai nei, o le femalagaiga a nisi o ituaiga tagata H'mong, Tay, Nung, Dao) mai le itu i Matu e fesoasoani i le faʻavasegaina o le aofaʻi o tagata o le itulagi. Iinei, o ituaiga o tagata e sili atu i le 33% o le faitau aofaʻi o tagata i le lotoifale ma e tusa ma le 13% o le aofaʻi o le faitau aofaʻi o faʻalapotopotoga laiti i totonu. Viatename.

   I le Mekong Delta36, o le tele o ituaiga o tagata laiti o le khmer (97% o le aofaʻi o tagata Khmer) ma Hoa (23% o le aofa'i o tagata Hoa). Le Cham nofo foi iinei i se vaega itiiti (12300 tagata, e 10% o le aofaʻi o tagata Cham), aemaise lava i Se Giang37 setate.

 O le anthropologic diversification e afua ai le fa'avasegaga fa'aleaganu'u. I laufanua valevalenoa ma totonugalemu, e totōina ai e ituaiga o tagata le araisa susū, fa'atūina nu'u manuia ma nu'u o lo'o i ai le totonugalemu o le fale fa'alaua'itele, o le nofoaga fo'i lea e tapua'i ai le atua o le nu'u. O le tele o isi ata masani e pei o la'au fa'ai, vai-vai o le nu'u, 'o'e lanumeamata ma tausamiga pisapisao o le fa'aosofiaga ma fa'aosofia ai le fanau mai o ofu uumi tama'ita'i, apamemea piniki, pulou pa'epa'e, quan ho38 pese fa'atagata, ta'aloga ta'uta'ua (cheo)39 i le Delta Vaitafe Mumu40, po'o pese matagofie ma pese fa'aletagata i Vietnamese Tutotonu, po'o le ofu talatala (ao ba ba)41 ma pese fa'aleaganu'u fa'atasi ma leo monochord, tatagi i alavai ma vaitafe i le Mekong Delta36.

  le Northwest o lo'o i ai se tu ma aga fa'ale-aganu'u sili ona pupula ma 'ese'ese i totonu Viatename. O atumauga maualuluga ma vanu, uili vai tetele, o alaisa e fa'amama i le vai e foliga mai e taofia ai le tafe o le taimi. Fa'ato'aga fa'ato'aga e ufiufi i araisa samasama o fa'asitepu e le gata e tau atu i le lagi lanumoana tele. I luga o mauga rugger nock i totonu Dong Van37 ma Meo Vac38, e totōina e tagata o le nuʻu mea totō i tamaʻi lua i papa. O lenei auala o le galueaina e atagia mai ai lo latou toaga e le gata ma le mafai ona faatoilaloina le natura.

  I le "tutoatasi” tamaoaiga, o teine ​​i vaega maugā, faatasi ai ma lo latou filiga ma le tomai na mafai ai ona lalaga sakete felanulanuaʻi, ofutino, palanikeke ua suʻiina i mamanu teuteu matagofie, fatuina uiga eseese o ituaiga o ituaiga eseese. Fale i luga o fa'a, fale puipui ole, va'a fa'alupe, papooses, solofanua fa'ato'a, mea fa'apitoa i le lotoifale (falaoamata com stewed, pipi'i araisa vela i vaega ofe, supa aano o manufasi, ava araisa e ave i vaomago), maketi mauga, maketi alofa, tausamiga, faiga fa'ato'aga, pese fa'aleaganu'u ua avea ma fa'afiafiaga moni i tagata asiasi.

  O le aganu'u a le au fa'atagata laiti i totonu o le Ogatotonu o Nofoaga maualuluga e iai ona foliga fa'apitoa, e iai fale maualuluga fa'alaua'itele-i-fa'a, fale uumi fa'alaua'itele ma fa'afiafiaga gong lea na aloa'ia talu ai nei e UNESCO.39 e avea ma measina faaleaganuu a le tagata. I le Ogatotonu o Nofoaga maualuluga, alovaa ma elefane fa'alata o le tele o auala o felauaiga. O le aganuu iinei o loʻo faʻaalia i le lithophone40 seti, klong tuu41 sitera, khan42 (pese lotu) fati, epics, ma xoang43 siva.

O le Community of 54 Ethnic Groups in Vietnam

    Mo le faitau afe o tausaga, 53 ituaiga o tagata, faatasi ai ma le Viet (Kinh) tagata, ua fausia se lotogatasi tele ma malosi aiga Vietnamese. I se vaaiga tele ma eseese, o aganuu a ituaiga eseese o lanu faapitoa ma taua. O le oa fa'aleaganu'u e le mafaatusalia a vaega ta'itasi po'o totonu o itulagi ta'itasi, e ui ina eseese ma tele ose vaega o le Vietnamese aganuu ua faalauiloa ma faailoa atu i le lalolagi.

   O le taimi nei o le aganu'u o lo'o manatu i ai o le fa'avae ma le fa'amoemoe o le atina'e o le atunu'u. O le ata la o a atunuu Vietnamese of 54 vasega nuʻu o le a fa'atumulia i fa'asinomaga o le atunu'u, fa'aonaponei ma le aga'i i luma.

VAAI ATILI:
Le FAʻAFESEOTAIGA O 54 ETHNIC GROUPS i Vietnam - Vaega 1.
54 FA'ATUNUU FA'ATUNUU i Vietnam- Folasaga.
◊ Vietnamese faʻamatalaga (vi-VersiGoo):  CONG DONG 54 DAN TOC Vietnam - Phan 1.

(Asiasi taimi 2,633, 3 asiasiga i aso nei)