Le Faʻavae o Atua o le umukuka - Vaega 1
Hits: 486
HUNG NGUYEN MANH 1
"Ông đầu rau" igoa Vietnamese mo a ogaumu kuka faia i fasi omea tao e tolu e fai ma ogaumu kuka-e pei ona tatou va'ai i le ata. “faamamaina le umukuka” – E taʻua e tagata i Vietnam Tutotonu "ong Núc” (Mr. Núc – Núc o lona uiga o le umukuka). A o tagata i le itu i Matu, e iai o latou igoa iloga mo vaega taʻitasi o fasi omea tao e tolu: o le tasi i le ogatotonu e taʻua. "đầu râu cái” (le fafine) a o le isi toalua ua valaauina "đầu râu đực” (o tane). E le gata i lea, i le ogatotonu o le 3 fasi omea tao, o loʻo i ai pea se fasi maʻa - e faʻatusalia ai le auauna. O loo i ai lenei auauna i le Laʻu Tây talatuu a tagata e faatatau i le tala o le Umukuka Atua.
E toalua alii na faaipoipo i le tamaitai e toatasi
Mo le Vietnamese, e tatau i se tasi ona faʻamama e le gata ia te ia lava ae faʻapea foi Mister Kitchen. H.Oger tuuina mai ia i tatou le ata o se taulaitu "faamamaina le umukuka". O lenei fa'amamāina e faia fo'i i totonu o le fale-tapuaiga.
tautala i le umukuka (Fig.1) e manatu se tasi i se sauniga faaleaiga: o le lafo ese o le “Genius o le umukuka” i le lagi i le aoauli o le luasefulutolu o le masina e sefulu ma le lua (Polokalame masina)2.
le Genius o le umukuka e tele igoa: Tupu o le umukuka, tupu o le tripod.
O le ata o loʻo faʻaalia ai o ia i le pulou mandarin ma seevae, o lona ofu talaloa e umi tele e taʻu mai ai pe o loʻo i ai lona ofuvae pe leai. O le mea moni na te iloa mea uma i totonu o le fale ona o lona uuina o le ulo araisa i luga o lona ulu i le tausaga atoa, o le tele poʻo le mativa e fuaina i le tele o araisa i totonu. O le a ia lipoti atu i le Emperor o Jade e uiga i mea fai a le aiga ma talosaga mo se manuia mo le tausaga fou.
O le fata faitaulaga na faapaiaina i le Genius o le umukuka e lua pulou tamaloloa ma le tasi pulou fafine e pei H. OGER vaai i le ata. I le tasi itu o loo iai se tusi tāʻai: “E fesoasoani le Genius o le umukuka"ma le isi:"E saogalemu le tagata e ona le fale”. E i ai se tala e uiga i nei alii e toalua ma lenei tamaitai.3
I se tasi taimi sa tatau ai i se ulugalii matitiva ona faamavae le tasi i le isi. Ina ua uma ona maua e le avā se tane mauʻoa. I se tasi aso, a o ia faamūina ni taulaga pepa, sa alu atu ai se tagata ʻaisi, o lana tane muamua. Ona ia avatu lea ia te ia o sina araisa.
A o masalomia o ia e lana tane mulimuli ane, sa ia oso atu i le afi ma mulimuli atu ai le tane muamua, ma sa faia foi e le tane mulimuli ona o le salamo. E lelei mea uma, o le Emperor o Jade faia i latou Tupu o le umukuka. O le isi tala e faapea, na nana e le avā le tane muamua i totonu o se faaputuga vao ina ua toe foʻi mai le tane mulimuli mai le fanua. Ina ua susunuina e le tane mulimuli ane le faaputuga e aumai ai le lefulefu e fai ma otaota, na maliu le tane muamua sa moe. Na oso le fafine ua ootia i totonu o le afi ma faapea foi ona faia e le tane mafatia. (E tusa ai ma le Phan Kế Bính: Tu ma aga a Vietnam).
O le tapuaiga a le Genius o le umukuka o se faailoga o tuaa o se tasi, o le atamai o le afi po o le talitonuga o le mama i le afi? O le numera 3 o tane ma ava e fesoʻotaʻi ma le numera 3 o le tripod (Fig.1)? O iinei o le tripod e faia i le uamea ae le o le eleele.
O le tautala masani, o le galuega autu a le Umukuka Atua e mafai ona fa'atonu fa'apitoa i luga o se ituaiga papamaa o lo'o iai le fa'amatalaga: “Định phúc Táo Quân"(Le Atua umukuka na te fuafuaina le tele o faamanuiaga mo aiga taitasi). I nisi nofoaga, e mafai e tagata ona tuuina atu le Umukuka Atua nai galuega fa'aopoopo e pei o le i Hà Tiên pe a fea Umukuka Atua ei ai le galuega fa'aopoopo o le "Faasaoina le ola o le pepe a lē ona le fale”. O se tu'aiga masani lea e tu'u atoa ai le pepe i le Umukuka Atua o ai o le a faʻamautinoa o le a manumalo le tamaititi i maʻi ma faʻamaʻi uma i le 3, 5, poʻo le 7 tausaga (le vaitaimi fa'aaoga i Iapani o le shichigosan). Ae ui i lea, e tatau ona faʻatali se tasi seʻia oʻo i le 10 tausaga o le tamaititi ae o ia o se tamaititi maloloina atoatoa e faamanatu ai se sauniga e toe faʻaolaina ai le tamaititi ma faʻafetai i le Umukuka Atua.
O le a tatou maua le avanoa e matamata ai i se aganuu uiga ese H.Oger ua tuua i tua i le vaega laiti ua faaulutalaina “Động ong Công” (1.9.6.)
Le Pháp Á (Farani-Asie 1952) toe iloilo lomia faasalalau se tala umi o “ong đầu rau"(o le ogaumu kuka) e fa'ai'u i ituaiga eseese o le pule i le ola. E amata le tala i le tulaga e le mafai ai e se ulugalii matitiva ona fafagaina e le tasi le isi. Sa tatau ona alu le tane i se nuu ese e sue ai ana falaoa ma folafola atu e toe foi mai pe a mavae le tolu tausaga. I le fale, sa faigaluega le avā i se tagata e ona le fale ua oti lana tane, o lea na la faaipoipo ai, ma le manatu ua maliu le tane muamua po ua maua se avā fou. Mulimuli ane, na toe foi mai le tane muamua, ma ona o le faanoanoa tele na ia pule ai i lona ola e ala i le tautau o ia lava i luga o le laau i le faitotoa o le nuu. O lona maliu na oo atu ai i le maliu o le avā muamua – na pule o ia i lona ola e ala i le oso i le vaituloto i talaane o lona fale ma o lona maliu na oo atu ai i le oti o lē e ona le fale, o lē na ave se mea oona e fasioti ai o ia.
O le loloto o le ootia i na oti maumaututu e tolu, o le Tupu o Seoli fa'atagaina nei tagata e to'atolu e avea ma fasi omea tao tao e tolu ina ia fa'amumuina pea lo latou alofa i le afi.
A Sơn Tay tala fa'aleaganu'u fa'ai'u le tala i le fa'aopoopoina mai o le 'au'auna. O lenei tala fa'alenu'u e amata i se ulugalii matitiva, o le tane e fa'atau atu laau o le joss, o lona to'alua e faigaluega i le fanua. Na alu mamao atu le tane e faatau atu fasi laau ma mou atu, o lea na faaipoipo atu ai lana avā i se isi tamāloa i le fale. O le tane fou, e ese mai i le faifaatoʻaga, o se tuli manu ma e iai lana auauna e igoa Lốc.
Ina ua uma ona taofia faapagota e le au fouvale mo se vaitaimi umi, i se tasi aso na tatala ai le tane muamua ma toe foi mai. Ina ia natia o ia mai lana tane fou, na tuu atu e le avā o ia e nanā i totonu o le faaputuga vaomago. Ina ua toe foʻi mai le tane fou ma lana auauna mai le tuliga, sa ia fai atu i lana avā e alu i le maketi e faatau ni mea manogi e fasi ai se civet—o se fua o lana tuliga—ma a o alu ese le avā, sa susunu e le auauna le faaputuga vaomago. e usu le civet ma na usu ma le le iloa le tane muamua. Ina ua foi mai le maketi, ona o le faanoanoa tele o le fafine, na oso i le afi, ma ave foi ma lona toalua fou, e pule i lona ola. Mulimuli ane, ua faapaʻū foʻi le auauna i le afi e faatasi ma lona matai. O le Tupu o Seoli ua pasia se faaiuga e faatagaina ai i latou 3 tane ma ava ina ia avea ma fasi omea e tolu, a o le auauna, ua faatagaina o ia e avea o se mea e pupuni ai atigi araisa mūmū – o le fasi omea tao e pei o se mamafa ma faaaogā e oomi ai le pa'u araisa i tafatafa o le pa'u araisa. ogaumu. E mafua ona o le taimi lena, e le lava afitusi a tagata i nuu i tua e fai ai se afi, o lea sa tuu ai pea le vaega o pa’u araisa mumu mai le afiafi seia oo i le taeao o le aso e sosoo ai e feula ai ina ia maua ai se afi i soo se taimi e tatau ai. O lena fasi omea ua taua o “le tama e igoa ia Lốc”. I se faasologa o Folksketches i luga o le Le Atua o le umukuka, le alii e igoa Lốc ua tusia e tu i tafatafa o mataitusi e 3 ua taua i luga. Ae peitai, i luga o le H.Ogero le ata o lo'o fa'aulutalaina “Le Atua o le umukuka"(Fig.2), tatou te le o vaaia se uiga lona fa e ese mai nai manu lalata: pafalo, moa, maile, se olo e vili araisa…
- I luga o le mekasini "Dân Việt Nam"(O Tagata Vietnamese) lomia i totonu 1948, ua tatou maua ai se isi tala o se isi ituaiga e aumaia ai se tulaga e taitai atu ai i le tuueseeseina o le tane ma le ava. E tusa ai ma lenei tala, e maua le tane i le lepela. Ua ia fautuaina lona toalua e alu ese ae ua musu o ia e faia. I se tasi aso, a o avatu e lona toalua ni araisa ma se tupe i se tagata aisi, sa ia faafoliga o le fuā ma masalosalo i se taimi na oso ai lona toalua i le vaitafe e pule i lona ola ma faasaoina ai e le tagata aisi. Ona mulimuli atu lea o ia ma faaipoipo ia te ia. Na faia e le fai tala se tulaga faaopoopo lea na feagai ai foi le tane muamua ma faigata e maua ai lona ola ma alu ai ma aisi, ona toe feiloai ai lea i se tasi aso ma lona toalua muamua. Na muta lenei tala i le mea moni na sola le tane muamua ma oso i totonu o le afi e pule ai i lona ola. Ona oo mai lea o le avanoa o le ava ma lana tane fou e filifili se oti faapena. E avea uma i latou e toatolu Atua umukuka.
– Ua tatou iloa uma lava e tapuaia foi e Saina le Le Atua o le umukuka ma avatu le viiga i lena Atua i luga o le 23rd o le masina mulimuli. Ae ui i lea, e tele suiga i totonu o le tala i le Atua Kitchen. I totonu o talatuu cantonese, o loʻo i ai se tala e iai lona iʻuga e foliga tutusa ma le tala a Vietnamese.
Trương Lăng, o se tagata fai pisinisi, na alu mamao e faigaluega ma e leʻi auina atu se tala i le fale. I le taimi o lona toesea, Đinh Hương, o lona toalua, sa nofo i le fale ma faafailele matua o lana tane seia oo ina maliliu. O afea Trương Lăng ‘Ua toe fo‘i mai o ia ma le ‘oloa tele, ‘ua ia tu‘ulafoa‘i ma fa‘ate‘a lana avā, ma fa‘atagaina o ia e ‘aumai na o se ta‘avale ma se povi. Na ave o ia e le povi i le fale o se loomatua o lana tama na faaipoipo i ai. Trương Lăng sa i ai foi se isi ava, ae i se tasi aso, na afaina ai o ia i se afi ma leiloa ai mea uma; ‘ona tauaso ai lea o ia ma ‘aisi. Mulimuli ane, na la feiloaʻi ma lana avā muamua ma, ona o le maasiasi tele, na ia paʻū ai i lalo ma maliu ai i le aso 23 o le masina mulimuli. Na faia o ia Tao Vương (Le Atua o le umukuka) e le Emperor o Jade.
Ona o lo latou faaaloalo tele i le Emeperoa o Iade, ua ioe tagata e tapuai i le Umukuka Atua i lena aso, ae, latou te avatu na o se ipu vermicelli; o le mafuaaga e talitonu ai tagata Trương Lăng oti aua na ia 'ai i le ipu vermicelli na avatu ia te ia e Đinh Hương4
O mea o loʻo i totonu o le tala o loʻo taʻua i luga e le o faʻaalia mai ia i matou ni tagata se 3 (E toalua alii ma le tasi tamaitai) o latou uma e pule i o latou ola e pei ona i ai i tala Vietnamese.
… Faaauau i le vaega 2…
FAAMATALAGA:
1 Lagolago Polofesa HUNG NGUYEN MANH, Fomai o Phylosophy i Talafaasolopito.
2 “Chạp” o se sauniga e faia i le fa’ai’uga o le tausaga i le masina talu ai – o lona uiga o le masina lona 12.
3 Faʻaaliga e HENRI OGER - Le natura paia o le umukuka - tasi le fafine mo alii e toʻalua - faʻatatau i le tripod.
BAN TU THU
01 / 2020
FAAMATALAGA:
'Punavai: Vietnamese Tausaga Fou Tausaga - Faʻailoga Tele - Fagaloa Prof. HUNG NGUYEN MANH, Fomai o Phylosophy i Talafaasolopito.
◊ O ata mataga ma ata sepia ua uma ona saunia e Ban Tu Thu - nai lodiavietnamhoc.com
VAAI I LE ALO:
' Mai Ata tusi i le amataga o le 20 seneturi i tu ma masani faaleaganuu ma le tausamiga.
' Faʻailogaina o le upu "Tết"
' Tausaga Fou Tausaga Fou
' O atugaluga mo tagata e faʻataunuʻuina - Manatu mo KITCHEN ma CAKES
' Manatuga mo tagata e faʻasaga i ai - Manatu mo MARKETING - Fuaiupu 1
' Manatuga mo tagata e faʻasaga i ai - Manatu mo MARKETING - Fuaiupu 2
' Popolega o TAGATA TAGATA - O atugaluga mo Dept totogiina
' I LE VAEGA TAITAI O LE AUFAITAI: O SE NOFOAGA O PARALLEL FAʻAVAE
' O le fata o le Lima fua
' O Le Taunuu o le Tausaga Fou
' TUPE MAU - Vaega 1
' Le Faʻavae o Atua o le umukuka - Vaega 2
' Vietnam Lunar New Year - vi-VersiGoo
◊ ma isi